50 procent van Bitcoin Lightning Nodes draait op Amazon en Google

Bitcoin staat voor decentralisatie. Maar hoe zit het met het Lightning-netwerk en zijn nodes? Ongeveer 50 procent draait ondertussen op Amazon en Google.

De heilige graal van Bitcoin: decentralisatie. Er is nauwelijks een ander netwerk dat zich meer verbindt met dit verhaal. Bitcoin wil decentralisatie gaan gebruiken om de problemen op te lossen die het traditionele financiële systeem heeft gecreëerd. Om schaalbaar te zijn als wereldwijd netwerk is er Bitcoin Lightning: een veronderstelde oplossing voor het blockchain-trilemma. Maar waar Lightning zorgt voor snelle transacties, stopt de decentralisatie.

Volgens gegevens van Mempool Space draait ongeveer de helft van alle Bitcoin Lightning Network (LN) nodes op gecentraliseerde cloudserviceproviders. Amazon Web Service (AWS) host ongeveer 28 procent en Google Cloud meer dan 20 procent.

Centraliteit: dit zijn de problemen

In tegenstelling tot het gebruik van een lokale node, biedt het gebruik van gecentraliseerde oplossingen beschikbaarheid en betrouwbaarheid, in ieder geval gedeeltelijk. In het verleden zijn er al storingen geweest bij Amazon of Google wat een ernstig probleem creëerd voor de veiligheid van Bitcoin. De potentiële gevaren zijn:

Centralisatie van controle: Centrale hostingproviders zoals Amazon en Google kunnen indirect aanzienlijke controle uitoefenen over het Lightning-netwerk door bijvoorbeeld node-operators te censureren. Dit is in tegenspraak met de gedecentraliseerde aard van Bitcoin en Lightning, waar de controle verspreid zou moeten zijn over veel deelnemers. Als één partij te veel controle heeft, bestaat het risico op misbruik, censuur of manipulatie. Een wond die hostingprovider Hetzner al heeft blootgelegd met Ethereum.

Vertrouwenskwestie: Transacties kunnen worden uitgevoerd zonder dat er een vertrouwde tussenpersoon nodig is. Dit is de filosofie van decentralisatie in Bitcoin en Lightning. Als veel van de nodes via een centrale provider gaan, moeten gebruikers die provider vertrouwen, op zijn minst gedeeltelijk.

Single point of failure: Het gevaar van centrale providers is het single point of failure. Als Amazon of Google bijvoorbeeld worden gehackt of zwaar worden gereguleerd, gaat een deel van de decentralisatie van Lightning verloren.

Om toenemende centralisatie te voorkomen, is het belangrijk dat Lightning nodes worden beheerd door een groot aantal onafhankelijke deelnemers. De overige 50 procent van de node-exploitanten is immers verdeeld over verschillende hostingproviders. Toch zou een betere decentrale verdeling beter zijn, met in ons achterhoofd de Bitcoin-filosofie.

Hoe gedecentraliseerd is Bitcoin?

Terwijl het bliksemnetwerk zo snel mogelijk veel transacties moet verwerken hinkt het hoofdnetwerk voort als een oude ezel. De blockchain verwerkt slechts zeven overdrachten per seconde, en dat is maar goed ook. Bitcoin zegt immers: "A feature, not a bug." Juist omdat het netwerk zo langzaam is, is het zo veilig, met Proof of Work als steunpillaar.

Miners concurreren met elkaar om het volgende blok te vinden. Wie meer rekenkracht levert wat ook wel hashrate wordt genoemd, heeft betere kansen. Vroeger kon iedereen het zich veroorloven: Bitcoin-mining was mogelijk op bijna elke commercieel verkrijgbare computer. Tegenwoordig is het minen van Bitcoin een miljardenbusiness met grote monopolies. Ongeveer de helft van de totale hashrate wordt geleverd door twee miningbedrijven: Foundry USA en AntPool. 

De verdeling over de nodes laat ook te wensen over. Ongeveer 31 procent van alle Bitcoin-nodes draait in de VS. Duitsland draagt ook bij aan de centraliteit met bijna 15 procent. Waarom zelfs locatie een rol speelt bij decentralisatie blijkt uit het voorbeeld van China. In de zomer van 2021 verklaarde de Chinese overheid bitcoin mining illegaal. Binnen zeer korte tijd kelderde de hashrate. Vóór het verbod kwamen er 70 exahashes per seconde uit de Aziatische republiek, bijna de helft van de totale rekenkracht in het netwerk. Zoals bij de Lightning nodes: Amazon is goed voor iets minder dan vijf procent, Google verdwijnt achter Deutsche Telekom AG met twee procent.

Het meten van decentralisatie? De Nakamoto-coëfficiënt

De belofte van de blockchain is duidelijk: hij is transparant, onveranderlijk en bovenal - gedecentraliseerd. Ondertussen is decentralisatie echter vaak niet meer dan een marketingterm. Daadwerkelijke decentralisatie is moeilijk te herkennen. Tot nu toe gebruikte men vaak de Nakamoto-coëfficiënt, die het aantal nodes bepaalt dat nodig is om een blockchainnetwerk te verstoren. Maar andere factoren spelen ook een rol, zoals de geografische locatie en de gebruikte hardware- en software-infrastructuur.