Waarom hebben we het Bitcoin Lightning Network nodig?

Het Bitcoin Lightning-netwerk wordt steeds meer geaccepteerd. In dit artikel lees je hoe de razendsnelle transacties werken en waarom ze steeds belangrijker worden voor ons dagelijks leven.

Inleiding

Het Bitcoin Lightning-netwerk wordt steeds populairder. De verspreiding en toepassing van Lightning vordert gestaag. Ondanks schommelende Bitcoin prijzen zitten er momenteel meer dan 4.800 Bitcoin in het Lightning-systeem, met een waarde boven 90 miljoen US-dollar. Daarnaast zijn er meer institutionele activiteiten rond het Lightning netwerk waar te nemen. Lightning Labs bijvoorbeeld, dat een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van het protocol, ontving eerder dit jaar 70 miljoen dollar in Serie B-financiering. Het aantal bedrijven dat ‘Lightning’ diensten aanbiedt groeit snel.

Bitcoin als wereldwijd geldsysteem?

Bitcoin biedt tal van voordelen als gedecentraliseerd geldsysteem waarmee wereldwijd geld kan worden verstuurd zonder tussenpersonen. Zo zijn er bijvoorbeeld lage toegangsdrempels voor het gebruik: iedereen met een apparaat met internetverbinding kan het Bitcoin-protocol gebruiken. Niemand kan worden uitgesloten, wat een positief effect heeft op de financiële inclusie. Bitcoin is ook een schaars digitaal goed, een soort "digitaal goud". Elke bitcoin kan worden verdeeld in 100 miljoen satoshi's, net zoals een euro kan worden verdeeld in 100 centen. In tegenstelling tot fiatvaluta's is de geldvoorraad volgens het Bitcoin-protocol beperkt tot ongeveer 21 miljoen Bitcoin. Devaluatie door verwatering" is dus onmogelijk.

Ondanks de genoemde voordelen heeft de huidige stand van de technologie echter ook nadelen. Voor transacties via de Bitcoin Blockchain gaat de decentralisatie van het netwerk ten koste van de transactie throughput, d.w.z. de transacties die per seconde kunnen worden uitgevoerd. In totaal kunnen per seconde maximaal zeven transacties ("on chain") worden bevestigd via het Bitcoin-netwerk.

Om als betalingssysteem te functioneren is deze transactiedoorvoer onvoldoende. Gevestigde betalingsdienstaanbieders zoals Visa of Mastercard maken enkele duizenden transacties per seconde mogelijk en zijn dus veel beter schaalbaar, zelfs als zij volledig gecentraliseerd zijn. Betalingen hebben meestal langere tijd nodig totdat zij worden bevestigd ("gemined") en zijn daarom niet geschikt voor dagelijkse betalingstransacties. Een andere beperking zijn kleine betalingen via Bitcoin. Voor elke transactie wordt een vergoeding gevraagd, gebaseerd op de grootte van het geheugen. Hoe meer geheugen wordt gebruikt, hoe duurder de betaling. Gemiddeld kost een transactie momenteel ongeveer 1 US dollar, ongeacht het volume. In tijden van toenemende vraag, zoals in 2017, bedroegen de transactiekosten op hun hoogtepunt al meer dan 60 US dollar. Voor grote betalingen kunnen de transactiekosten vrij goedkoop lijken, maar kleine betalingen zijn echter meestal onrendabel vanwege het aandeel van de transactiekosten.

Het Lightning netwerk maakt dagelijks gebruik Bitcoin mogelijk

Het doel van Lightning is om Bitcoin geschikt te maken voor dagelijks gebruik als betaalmiddel. De topprioriteit is het verhogen van de transactieverwerking zonder centralisatie, zoals we die kennen van betalingsnetwerken als Visa of Mastercard. Dit betekent meer betalingen tegen gunstigere voorwaarden. Terwijl de whitepaper van Bitcoin al in 2008 door Satoshi Nakamoto werd gepubliceerd, dateert het idee van het Lightning-netwerk uit 2015. De eerste implementaties begonnen in 2016, het eerste gebruik van de implementaties volgde in 2018. Sindsdien heeft de technologie en het netwerk zich snel ontwikkeld. Maar ondanks een inmiddels serieuze omvang en adoptie door de overheid staat het in 2022 nog in de kinderschoenen.

Hoe lost Lightning het probleem van de lage doorvoer van transacties en de relatief hoge transactiekosten op? Niet alle betalingen worden naar de blockchain geschreven (d.w.z. ze zijn "on-chain"), maar betalingen worden aan elkaar gedaan ("off-chain") en alleen in extreme gevallen of wanneer een financiële relatie tussen twee netwerkdeelnemers wordt beëindigd, worden ze naar de blockchain geschreven of wordt de betaling daar verwerkt. Betalingen door gebruikers kunnen in real time en tegen lage kosten worden verwerkt. Gebruikers die geld sturen via Lightning hoeven niet te wachten op het miningproces. Betalingen worden namelijk direct aan het eind verwerkt.

Hoe werkt het Lightning-netwerk?

Het volgende praktische voorbeeld illustreert hoe Lightning werkt. Alice bezoekt een bar met vrienden en wil haar vrienden uitnodigen. Maar het is te veel moeite voor haar om elk drankje afzonderlijk te betalen. Alice laat haar creditcard achter bij de bar. Elk drankje van de groep wordt opgeschreven door de barman. Aan het eind van de avond maakt de barman een rekening met alle drankartikelen, die uiteindelijk door Alice wordt betaald. Dit type betaling, "opening a tab" genoemd, is gebruikelijk in de VS en het VK.

Dit voorbeeld vertoont enige overeenkomsten met de werking van het Lightning-netwerk: Personen sturen IOU's naar andere personen of handelaren of restaurants via zogenaamde betalingskanalen (off-chain). Theoretisch kan een oneindig aantal IOU's worden uitgewisseld tussen de twee partijen. Uiteindelijk wordt de betaling in Bitcoin (on-chain) afgewikkeld. Het voorbeeld is echter enigszins misleidend, want het Lightning-netwerk kan veel meer: Het vereist geen vertrouwen in de andere partij en je kunt ook betalingen doen aan mensen waarmee geen rechtstreeks betalingskanaal bestaat via zogenaamde routing.

Conclusie

Het Lightning-netwerk is de volgende evolutionaire stap van Bitcoin. Bitcoin maakt wereldwijde transacties zonder tussenpersonen mogelijk, maar het verwerken van alle betalingen via de Bitcoin-blockchain heeft ook beperkingen. Lightning kan de doorvoer van transacties aanzienlijk verhogen: Een noodzakelijke voorwaarde om op grote schaal als betalingssysteem te worden gebruikt. Met Lightning kunnen kleine betalingen worden verricht tegen een fractie van de kosten, wat de basis kan leggen voor een hele microbetaaleconomie.