Generatieve NFT's op de Tezos blockchain

Met de opmars van blockchain winnen steeds meer use cases aan populariteit. Een populair gebruik is op blockchain gebaseerde digitale tokens, die eigendom van bepaalde digitale activa vertegenwoordigen en voor beleggingsdoeleinden kunnen worden gebruikt: Niet-fungible tokens. Een nieuwe trend op dit gebied zijn generatieve NFT's, bijvoorbeeld op de blockchain van Tezos.

Een terugblik naar het begin van NFT's

Deskundigen twisten nog steeds over de werkelijke oorsprong van NFT's. De overgrote meerderheid is het er echter over eens dat de eerste stap naar NFT's werd gezet met het concept van Coloured Coins in 2012 door Meni Rosenfeld. Het idee was om de eigendom van reële activa op de blockchain weer te geven en te beheren. Een extra "token"-element moest het gebruik bepalen en bepaalde tokens onderscheidend en uniek maken. Het concept is echter nooit volledig uitgevoerd vanwege de technische beperkingen van de Bitcoin-blockchain.

De eerste bekende NFT werd in 2014 gemined door de kunstenaar Kevin McCoy onder de naam "Quantum" op de Namecoin blockchain. Daarna volgden nog vele experimenten op verschillende blockchains en platforms. Het is belangrijk op te merken dat de Bitcoin blockchain nooit bedoeld was als database voor tokens om het eigendom van echte activa te vertegenwoordigen, in tegenstelling tot de Ethereum blockchain - het huidige toonaangevende NFT platform. De grote verschuiving van NFT's naar Ethereum is ondersteund door de invoering van tokenstandaarden. Tokenstandaarden bieden ontwikkelaars richtlijnen voor het creëren, uitgeven en gebruiken van nieuwe tokens in overeenstemming met de onderliggende blockchaintechnologie, waardoor het gemakkelijker en sneller wordt tokens te ontwikkelen.

De eerstre grote (en dure) NFT collecties

Softwareontwikkelaars John Watkinson en Matt Hall creëerden in 2017 een reeks NFT's op de Ethereum blockchain genaamd "CryptoPunks". Deze worden nu beschouwd als een van de eerste series NFT's en werden oorspronkelijk zelfs gratis verstrekt aan blockchaingebruikers. Niemand kon toen vermoeden dat deze NFT's in 2022 voor miljoenen euro's zouden worden verhandeld. Korte tijd later werd de NFT-serie "CryptoKitties" geïntroduceerd. CryptoKitties is een virtueel spel gebaseerd op de Ethereum blockchain waarmee spelers virtuele katten kunnen adopteren, fokken en verhandelen. Na de ontwikkeling duurde het niet lang voordat het spel eind 2017 viral ging.

Na het grote succes begonnen ontwikkelaars en uitgevers het idee van NFT's verder te ontwikkelen en meer te integreren in een ecosysteem. NFT's kregen steeds meer publieke aandacht en konden in 2021 hun volgende grote stap naar de mainstream zetten. De onderwerpen NFT's en metaverse werden opgepikt door bekende kranten en zelfs gevestigde bedrijven begonnen zich ervoor te interesseren en ze uiteindelijk aan te bieden in combinatie met hun producten.

Nieuwe handelsplatformen

Het succes is geen verrassing als je kijkt naar de wereldwijde marktkapitalisatie voor top collectibles en NFT tokens. Ondanks de huidige "cryptowinter" bedraagt de marktkapitalisatie nog steeds meer dan 20 miljard US dollar met een handelsvolume van meer dan 4,2 miljard US dollar. Het voorbeeldige en beroemde NFT-project "Bored Ape Yacht Club" is goed voor ongeveer 10 procent van de totale marktkapitalisatie, waaruit de onmiskenbare vraag naar NFT's op de markt blijkt. Naast traditionele platforms zoals Rarible of OpenSea, hebben andere CeFi-bedrijven zoals Coinbase, Binance of Crypto.com hun eigen marktplaats voor digitale kunst en verzamelobjecten gelanceerd.

Nieuwe verdienmodellen voor kunstenaars

NFT's kunnen met name worden onderscheiden van traditionele kunst door hun verdiencapaciteit. Hoewel kunstenaars niet profiteren van de wederverkoop van fysieke kunst, kan voor de digitale tegenhangers een zogenaamde "creator fee" gelden, vaak aangeduid als "NFT royalty". Vaak bedragen deze vergoedingen tussen 5 en 10 procent, wat betekent dat de maker bij elke doorverkoop een aandeel in de inkomsten krijgt. De vergoeding wordt vanaf het begin door de kunstenaar vastgesteld en wordt berekend als een percentage van de verkoopprijs. Dit wordt gewaarborgd door het gebruik van slimme contracten.

Naast het potentieel voor nieuwe verdienmodellen, bieden NFT's nog andere opmerkelijke voordelen. Kunstenaars kunnen bijvoorbeeld hun kunst en werk digitaal delen, waardoor het binnen enkele seconden direct toegankelijk is voor een wereldwijd publiek. Er zijn geen beperkingen op het klassieke koop- en verkoopproces, aangezien de transacties peer-to-peer worden uitgevoerd met behulp van wallets. De enige vereisten zijn een toestel, een internetverbinding en een openbaar adres. De handel in NFT's zoals kunst, muziek of verzamelobjecten kan op een digitale en wrijvingsloze manier plaatsvinden. Andere speciale kenmerken:

Uniek: omdat een NFT niet direct inwisselbaar is (in tegenstelling tot een euro- of dollarbiljet).

Transparantie: elk token heeft een eigenaar en de volledige geschiedenis is online toegankelijk.

Ecosysteem: Momenteel bestaat elke NFT op een specifiek blockchain ecosysteem, waardoor cross-blockchain overdracht (nog) niet mogelijk is.

De belangrijkste NFT blockchain blijft Ethereum

Wanneer men overweegt NFT's te kopen, is de vraag die op een gegeven moment opkomt: op welke blockchain wil ik ze kopen? Ervaren kopers weten dat de Ethereum blockchain de grootste gemeenschap heeft, niet alleen in termen van het aantal ontwikkelaars, maar ook in termen van het aantal NFT-projecten op basis van de hoofdlaag. Er kan ook worden verwezen naar de "ERC-721"-norm, die door Ethereum en zijn gemeenschap is vastgesteld voor het creëren van NFT's.

Tot op heden is Ethereum de populairste blockchain voor slimme contracten en het NFT-ecosysteem. Veel andere opkomende projecten zoals Polkadot, Cardano of Tezos dagen de gevestigde orde echter uit. Ondanks zijn marktvoordeel kampt Ethereum met schaalproblemen, wat directe gevolgen heeft voor verschillende cryptoprojecten die Ethereum als steunpilaar hebben gekozen. Een belangrijk probleem in verband met de NFT-handel is het sterke effect van de gasfees. Afhankelijk van het on-chain verkeer kunnen de gasfees binnen enkele seconden omhoog schieten en transacties onaantrekkelijk maken vanuit het oogpunt van de gebruiker. Gasfees die bijna even hoog zijn als de transactiewaarde zijn niet ongewoon voor Ethereum-gebruikers. De volgende figuur toont de volatiliteit van de gastarieven binnen een week. Afhankelijk van het verkeer kan het tarief afwijken van de gekozen dag en tijd. Daarom is het raadzaam het verkeer te controleren alvorens een transactie op de Ethereum blockchain uit te voeren.

Nieuwe ontwikkeling: Generatieve NFT's

Een huidige trend in het NFT-ecosysteem zijn de zogenaamde generatieve NFT's. Door het gebruik van algoritmen en regels code levert de generatieve kunstenaar een kunstwerk waarvan de eigenschappen willekeurig worden gecreëerd en nog niet bekend zijn op het moment van aankoop. Dit voegt een extra laag van uniciteit toe in vergelijking met traditionele werken. De kunstenaar:s bepalen het maximum aantal beschikbare stukken en bieden deze aan voor ze gemint worden.

Sommigen experts spreken erover dat kunstmatige intelligentie wordt ingezet om deze unieke tokens te genereren. De generatieve NFT's worden immers gecreëerd door slimme contracten, die onder meer ook zorgen voor on-chain opslag. Bij het begin van het makingsproces genereert de "machine" de kenmerken voor de NFT. Het kan worden vergeleken met het voorbeeld van een Bored Ape NFT, die verschillende kenmerken heeft, zoals het dragen van een witte hoed of het bezit van laserogen. Bij elke minting ontstaat een nieuwe unieke versie van een aap met andere kenmerken.

De Tezos blockchain als alternatief voor Ethereum

Een van de opkomende blockchain-uitdagers is Tezos met zijn native token Tez (XTZ). Tezos is gespecialiseerd in het gebruik van slimme contracten en wil dus een modernere en schaalbaardere infrastructuur bieden dan zijn voorgangers. Tez-houders hebben het recht om te stemmen over voorstellen (on-chain governance) om bij te dragen aan de ontwikkeling van de proof-of-stake blockchain. Transacties worden daarom gevalideerd en aan de blockchain toegevoegd door zogenaamde "bakkers", die in Tez worden beloont. Het minten en verhandelen van NFT's op de Tezos blockchain is in veel gevallen stukken voordeliger dan op de Ethereum blockchain. Daardoor is de Tezos blockchain geschikt voor nieuwe gebruikers die graag voordelig willen starten met het maken van NFT's.